Қордай аудандық орталық ауруханасында Қордай ауданының жастары арасында нашақорлықтың алдын алу туралы айтылды, деп хабарлайды портал ec-sport.kz.
Қордай ОАА нарколог-дәрігері Салтанат Жолдасбекова нашақорлық – бұл адамдар мен олардың отбасыларын байланыстыратын, қалыпты өмірге үміт артатын қазіргі заманның қасіреті екенін атап өтті.
“Есірткіге тәуелділіктен тек кәсіби наркологиялық көмек арқылы арылуға болады”, – дейді дәрігер. – Емдеу неғұрлым ерте басталса, нашақордың салауатты өмірге оралу мүмкіндігі соғұрлым жоғары болады. Алайда, отбасындағы мәселені анықтау оңай емес. Нашақорлықтың негізгі түрлері, оның ерекшеліктері мен көріністері туралы алдын-ала білу керек, егер бұл проблема сіздің үйіңізді қағып кетсе, іс-әрекетке дайын болу керек”.
Нашақорлық-бұл эйфория күйін тудыратын немесе шындықты қабылдауды өзгертетін белгілі бір есірткі затына деген өшпес зиянды тілек. Тәуелділіктің пайда болуымен есірткіге деген адал көзқарас дамиды, психикалық және физикалық тәуелділік қалыптасады. Қолдану денсаулықтың тез жоғалуына әкеледі, адам ақыл-ой мен ақыл-ойды нашарлатады.
“Нашақорлар заңды оңай бұзады, туыстық қатынастарды бұзады, өйткені есірткіні қабылдауды тоқтату кезінде олар шыдай алмайтын психикалық және физикалық азапты сезінеді. Бірақ мен әлі күнге дейін жас адам туралы айтатын болсам, “өлі” деген сөзді айта алмаймын. Мен ол үшін күрескім келеді – және жеңу. Ал жеңіске жету үшін өз жауыңды білу керек”, – дейді Салтанат Жолдасбекова.
Маман есірткіні қолданудың себептерін ауыр әлеуметтік жағдай, сабақ пен жұмыстың болмауы, қарапайым қызығушылық деп атайды.
“Есірткімен алғаш танысқан кезде адам эйфория жағдайын сезінуі мүмкін. Сіз үйреніп алған сайын сезімдердің өткірлігі төмендейді, дозаны арттыру қажет. Бұл аурудың бірінші кезеңі – психикалық тәуелділік, онда есірткі әрекет етуді тоқтатқан кезде ыңғайсыздық сезімі пайда болады.
Екінші кезең-физикалық тәуелділік, шығару синдромының пайда болуы – сыну. Препаратты тоқтату физикалық бұзылулардың барлық кешенін тудырады және жаңа, одан да көп дозаны табуға деген ұмтылыс қажет болады.
Үшінші кезеңде доза азаяды, бірақ есірткі қабылдау толық еңбекке жарамсыздыққа әкеледі”, – деді медициналық мекеме.
Естеріңізге сала кетейік, есірткі орталық жүйке жүйесіне қайтымсыз әсер етеді, психикалық бұзылыстарды тудырады, деменция мен АИТВ және ЖҚТБ ауруларын тудырады, мүшелер жүйесіне әсер етеді және өмір сүру ұзақтығын күрт төмендетеді.
Қазіргі уақытта нашақорлық індеттің ауқымына жетті, оның таралуы осы қорқынышты құбылыспен күресу шараларына қарағанда тезірек жүреді. Әлемде нашақорлықты емдеудің көптеген әдістері бар, бірақ олардың ешқайсысы есірткіге деген құштарлықты жеңе алмайды. Сондықтан қоғам үшін нашақорлықтың алдын алу оның пайда болуының алдын алу үшін өте маңызды.
“Менің ойымша, оқу орындарында есірткінің зияны туралы оқу жылы бойы айту керек, сондай-ақ есірткіге тәуелділіктің алдын алу пәнін оқу бағдарламасына енгізу қажет, онда есірткіге тәуелділіктің ауыр зардаптарының нақты жағдайлары көрсетілетін болады.
Біздің наркология бөлімшемізде біз күн сайын есірткіні қолданудың салдарына куә боламыз – бұл ауыр улану, жаралар, өлім. Есірткі физикалық, интеллектуалдық және эмоционалды дамуға, сондай-ақ репродуктивті функцияларға теріс әсер етеді. Есірткіге тәуелділіктің салдарын есте ұстаған жөн”, – дейді маман.
Өкінішке орай, көбінесе дисфункционалды отбасылардан шыққан балалар нашақорға айналады. Себебі есірткі сатушылар үнемі жаңа контингентті іздейді және қандай да бір қаражаты бар адамдарды іздейді. Жас балаларды тәуелділікке тарту үшін оларға алғашқы дозалар тегін беріледі. Адам тұтынуды бастағаннан кейін оны төлеуге мәжбүр болады және ол үнемі есірткіні тұтынуға тартылады.
“Ата – аналарға өз балаларымен барлық тақырыпта сөйлесуді үйренуге кеңес беремін, – дейді Салтанат Жолдасбекова. – Балаларды үйде және оқуда кез-келген жетістіктері үшін мадақтау, олардың мүдделерін дамыту және өзін қамқорлыққа тастамау.
Жасөспірімдер оңай азғырылады және үлкен жігіттердің әсеріне ұшырайды. Балаңызбен сөйлесуді ұмытпаңыз және есірткіге алғашқы күдік туындаған кезде дереу құзыретті органдарға хабарласыңыз!
Олар нашақорлықтың алдын-алу үшін барлық шаралар пайдасыз деп айтсын. Профилактикалық жұмыс ештеңеге қарамастан тоқтамауы керек. Ең жарқын мысал – жасөспірімдерге есірткісіз не істей алатындығын және оларды қолданғаннан кейін не істей алатындығын айту”.
